Hoe meer frameworks zoals BiSL & SAFe, hoe beter?

Twee weken geleden was het voor mij certificaten-week: in een week moest ik drie examens afleggen. Als eerste was BiSL foundation aan de beurt. Dit moest opnieuw, omdat APMG voor haar accreditatie het examen van haar voorganger niet accepteert. Gevolgd door Lean Greenbelt en daarna SAFe foundation om mee af te sluiten. Bij al deze trainingen stond een specifiek framework of methode centraal. Er is blijkbaar een grote behoefte om ons werk en de wereld eromheen te begrijpen en grijpbaar te maken door het onder te brengen in frameworks, methoden en modellen. Daar heb ik alle begrip voor, ik ben zelf een fervent gebruiker van enkele frameworks. Ik zie echter twee hardnekkige negatieve tendensen die spelen rond frameworks die moeilijk uit te roeien zijn.

De heilige graal

Er is een grote behoefte om frameworks te koppelen, om ze op elkaar af te beelden. Dat moet uiteindelijk dat ene, allesomvattende model opleveren. De heilige graal zal gevonden worden. In die queeste worden zonder enige schaamte modellen en frameworks aan elkaar geplakt, onderdelen uitgewisseld, taken geplot, etc. Wat in dit proces echter steevast vergeten wordt, zijn de oorspronkelijke aannames en uitgangspunten waarop deze methodes ontwikkeld zijn. Om je een beeld te geven van hun aard: in veel gevallen betekent dat we geen appels met peren aan het vergelijken zijn, maar appels met bushokjes.

Universele geldigheid

Deze drang naar het ultieme model wordt tegelijkertijd gevoed door de claim van veel frameworks: dat zij voldoen aan een soort algemene toepasbaarheid. Alsof ze roepen: “Ik ben voor iedere organisatie de sleutel naar de oplossing voor ieder probleem”. Ik zal beide genoemde tendensen toelichten aan de hand van het framework SAFe.

Het Scaled Agile Framework

SAFe is een framework voor agile softwareontwikkeling. Het helpt een organisatie te migreren van losse agile teams naar een geïntegreerde Lean-Agile organisatie. Hierbij gaat het om meerdere teams (vijf tot tien) georganiseerd binnen een groter team (een Release Train genoemd, bestaande uit 50 tot 125 individuen) en meerdere van deze Release Trains gebundeld binnen programma’s. SAFe geeft een uitvoerig raamwerk en methode om dit vorm te geven. SAFe claimt niet alleen een methode voor softwareontwikkeling te zijn, maar (universeel) bruikbaar op iedere organisatie die bezig is met een digitale transformatie.

Kun je BiSL plotten op SAFe?

Als een organisatie met SAFe aan de slag gaat, ontstaat al gauw de vraag hoe dit framework zich verhoudt tot andere frameworks zoals BiSL. Met andere woorden: hoe kun je BiSL plotten op SAFe? En het antwoord daarop hangt sterk af van of je tot de rekkelijken of de preciezen behoort.

Oudhollands polderen

Je kunt bovenstaande vraag positief beantwoorden, door de taken van functioneel beheer zo goed mogelijk te mengen met die van de agile teams. Bijvoorbeeld door een functioneel beheerder product owner te maken, door op onderdelen van het agile proces in te haken, door het creëren van een beheerbacklog of specifieke agile teams op te richten die zich alleen met beheer bezighouden. Dat kan en dat gebeurt.

Axioma’s: aannames & uitgangspunten

Maar als je naar de kern van de frameworks kijkt, naar de uitgangspunten en aannames waarop ze gestoeld zijn, leidt het polderen slechts tot een suboptimalisatie. Omdat je twee heel verschillende frameworks met hun eigen axioma’s probeert te verenigen. Bij SAFe staat het (software)ontwikkelproces centraal. Dat helpt je om voortdurend het huidige applicatieportfolio te verbeteren of te vernieuwen. Op deze wijze probeer je waarde toe te voegen voor de business.

Bij BiSL staat de ondersteuning van het bedrijfsproces door de huidige informatievoorziening en de optimalisatie hiervan centraal. Veel van deze activiteiten bevinden zich niet in het domein van softwareaanpassingen. Daarnaast is BiSL gebaseerd op vraag-aanbod, waarbij business informatiemanagement gemandateerd opdrachtgever is namens de business. Ze geeft opdracht voor softwareontwikkeling en IT-beheer.

Conclusie

Kun je BiSL plotten op SAFe? In mijn ogen niet. Je kunt wel bestaande beheerwerkzaamheden onderbrengen in de nieuwe structuur, maar daarmee hou je het BiSL-framework niet overeind. Het is vanuit een ander perspectief en gedachtengoed ontwikkeld.

Framework: blijf bij je leest!

Ik zie absoluut de toegevoegde waarde van diverse frameworks voor specifieke organisaties. En in die toegevoegde waarde zit voor mij de kern. Presenteer een framework niet direct als de weg naar wereldvrede, maar pas het toe daar waar het voor bedoeld is. En doe het dan volledig. Voer daarbij niet zomaar een nieuw framework in, zonder te onderzoeken of je daarvoor afscheid moet nemen van andere in gebruik zijnde frameworks. Ik ken genoeg organisaties die meerdere frameworks en methodieken zeggen te gebruiken (Agile, Lean, ITIL, ASL, BiSL, Prince2, Kanban, Kaizen), maar volgens mij werkt dat niet.